Terms of trade

Do innych jeszcze i bardzo istotnych czynników mających wpływ na kształtowanie się warunków opłacalności wymiany z zagranicą należą także relacje między dynamiką cen krajowych i zagranicznych w eksporcie i w imporcie - czyli tzw. terms of trade.

Jest to zestawienie względnych zmian cen krajowych i eksportowych danego kraju w stosunku do względnych zmian cen towarów sprowadzanych z zagranicy.

Wyrazić to można przy pomocy formuły:

               TOT=Pex1/Pex0 ; Pim1/Pim0           TOT=1  ;  TOT > 1  ;   TOT < 1

    TOT - terms of trade,

    Pex1 - poziom cen towarów krajowych ( eksportowych ) w okresie bieżącym ,

    Pex0 - poziom cen towarów krajowych ( eksportowych ) w okresie wyjściowym ,

    Pim1- poziom cen towarów zagranicznych (importowych ) w okresie bieżącym,

    Pim0- poziom cen towarów zagranicznych ( importowych ) w okresie wyjściowym.

 Interpretacja tej relacji jest następująca :

TOT= 1 - oznacza że dynamika cen w Europie była równa dynamice cen w imporcie .

TOT > 1 - świadczy o względnym wzroście cen eksportowych w porównaniu ze zmianami cen importowych .

TOT < 1- dowodzi szybszego , relatywnego  spadku cen w eksporcie w porównaniu ze zmianami cen importowych .

Wpływ zmian y TOT na sytuację płatniczą kraju jest wypadkową efektu cenowego i wolumenowego. Teoretycy przyjmują że jeśli suma obu cenowych elastyczności popytu jest większa od jednostki, przy zmianie TOT, o sytuacji płatniczej kraju zadecydują relacje wolumenowe. Oznacza to ,że poprawa (TOT >1) spowoduje deficyt bilansu handlowego , a pogorszenie (TOT<1) wywoła nadwyżkę w bilansie.

W przypadku deprecjacji(obniżka kursu) TOT pogarsza się , a w przypadku  aprecjacji(wzrostu kursu ) poprawa TOT stymuluje znane reakcje wolumenowe - spadek wielkości eksportu i wzrost importu. Bilans handlowy pogarsza się. Jedną z podstawowych przyczyn nierównowagi zewnętrznej są zmiany TOT oddziaływujące na konkurencyjność towarów krajowych i zagranicznych.